Week van de Circulaire Economie 2020: lees de column van Jelle Roorda
Circulair denken en doen is anno 2020 niet meer weg te denken uit onze maatschappij. De jarenlange manier van denken en doen moet anders: geen grondstoffen meer uitputten, maar grondstoffen terugwinnen, gebruiken en opnieuw terugwinnen. Enzovoorts. Dat vraagt om een nieuwe manier van werken. Veel voorbeelden laten zien dat dit kan. En nieuwe initiatieven laten zien dat we daarin nog grote stappen kunnen zetten.
Waterschappen zetten daar, net als andere overheden, ook stappen in. Afvalwaterzuiveringen worden omgebouwd tot energiefabrieken, grondstoffabrieken en waterfabrieken. Afval wordt weer een grondstof. Daarnaast wordt warmte én koude teruggewonnen uit afvalwater, uit beken en rivieren. Elektriciteit wordt opgewekt uit stromend water en gebouwen en eigen terreinen worden vol gelegd met zonnepanelen en soms een windmolen. En dat is een goede ontwikkeling.
Overheden moeten op een nieuwe manier gaan werken
Maar er is misschien nog wel een grotere stap te zetten: de uitdagingen van vandaag vragen om een nieuwe manier waarop overheden aan oplossingen werken. Die nieuwe manier gaat uit van een overheid die faciliteert, initieert, inspireert en verbindt. Geen enkele opgave is nog eendimensionaal te benaderen: de overheid kan en wil het niet alleen, ze heeft inzet van alle betrokkenen nodig.
Als voorbeeld noem ik de klimaatverandering. Nu het klimaat zo snel verandert, nu hevige buien en droogte sneller afwisselen dan ooit, is er een andere oplossing nodig. Stedelijk en landelijk gebied moeten zodanig ingericht worden dat een grotere sponswerking van de omgeving ontstaat. Een inrichting waarin meer ruimte is om in natte perioden water op te vangen en om in droge perioden meer water beschikbaar te hebben. In Limburg doen we dat aan de hand van een vierknoppenmodel:
- in het buitengebied voeren landbouw en natuur maatregelen uit om meer water te kunnen vasthouden;
- in het stedelijk gebied wordt regenwater op initiatief van de gemeente afgekoppeld en lokaal geïnfiltreerd;
- inwoners voeren zelf maatregelen uit om schade in de eigen woningen te beperken en tenslotte;
- past het waterschap beken en beekdalen aan.
Het waterschap kan het niet alleen en dus is de inzet van alle betrokkenen noodzakelijk om een klimaatrobuuste omgeving te maken.
Week van de circulaire economie
In de week van de circulaire economie wens ik je veel samenwerking en inspiratie toe. Zoek elkaar op en probeer samen de wereld iets mooier te maken. Dat zijn we aan onze kinderen verplicht.
Jelle Roorda, directeur Waterschap Limburg